Antik Çağ’da Bira

Bira, dünya genelinde en fazla tüketilen alkollü içeceklerin başında gelir. Biranın bu kadar popüler olmasının farklı nedenleri bulunsa da bunlardan belki de en ilginci; biranın binlerce yıllık geçmişidir. Antik Çağ’da dahi tüketildiği bira, o dönemdeki medeniyetlerde farklı şekillerde isimlendirilmiştir.

Bira, Latincedeki içmek anlamına gelen “bibere” kelimesinden türetilmiştir. Bu durum dahi biranın ne kadar fazla tüketildiğini ve adeta normal bir içecek olarak görüldüğünü gözler önüne serer. Yazımızın devamında Antik Çağ’da bira ile ilgili merak edilen detaylar yer almaktadır.

İlk Bira Ne Zaman Yapıldı?

İlk biranın tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Ancak mevcut kaynaklara göre ilk bira, milattan önce 7000 yılında Çin’de yapılmıştır. Dünyanın ilk birası olarak kabul edilen bu içecek, o dönemlerde “kui” olarak isimlendirilmiştir. Çin’de ilk biranın nasıl veya hangi yöntemlerle yapıldığı ise tam olarak bilinmemektedir.

Uzakdoğu’da bira M.Ö. 7000’li yıllarda yapılmasına karşın, Avrupa ve Mezopotamya’da ise bu tarih M.Ö. 3500’lü yıllar şeklindedir. Bu bölgedeki ilk bira üretiminin milattan önce 3500 ile 3100’lü yıllar arasında yapıldığı kanıtlanmıştır. İran’daki Godin Tepe isimli yerleşimde bira mayalamasının yapıldığı bilimsel olarak ortaya konmuştur.

Godin Tepe bölgesindeki bira yapımının tesadüfen gerçekleştiğini iddia eden uzmanlar vardır. Bu uzmanlara göre o dönemde ekmek için kullanılan tahılların mayalandırılması sonucunda tesadüfen bira bulunmuştur. Bazı uzmanlar ise sarhoşluk verici etkisi nedeniyle bilinçli olarak yapıldığını ifade etmektedir.

Antik Çağ’da Bira İçen Medeniyetler

Antik Çağ’da birçok medeniyetin bira kullandığı bilinmektedir. Bu medeniyetlerin bira kullanımına dair detaylar şu şekildedir:

·         Antik Çin: Törenlerden Günlük Yaşama

Pirinç, darı ve buğdaydan yapılan biralar, “jiu” olarak bilinir ve Çin’de yaygın olarak tüketilirdi. Bira, törenlerde ve günlük yaşamda önemli bir yer tutarken, pirinç şarabı da popülerdi ve bazen birayla birlikte tüketilirdi.

Antik Çin’de biranın M.Ö. 7000’li yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir. İlk bira, tahılların ıslatılması ve sonrasında mayalanması ile yapıldığı ileri sürülmektedir.

·         Mezopotamya: Bira Tanrıçası ve Dini Sunum

Mezopotamya, bira üretiminin bilinen en eski merkezlerinden biridir. M.Ö. 3500 civarında başlayan bira üretimi, Sümerler ve Babiller arasında yaygın bir uygulamaydı. İlginç bir şekilde, buğday ve arpadan yapılan biraların tapınma nesnesi haline geldiği ve günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası olduğu bilinmektedir.

Ninkasi adındaki bir bira tanrıçası, bira yapımıyla ilişkilendirilmiş ve bira yapımıyla ilgili tabletler keşfedilmiştir. Bira sadece içmek için değil, aynı zamanda para birimi ve dini törenlerde sunulan bir öğe olarak da kullanılmıştır.

·         Antik Mısır: İşçilerin Ödülü ve Özel Tatlar

Mısırlılar da yaklaşık M.Ö. 3000 civarında bira üretimine başladılar. Arpa, buğday ve hurma gibi çeşitli tahıllardan yapılan biralar, günlük hayatta yaygın olarak tüketiliyordu. Özellikle işçilere ve kölelere ödeme olarak verilen biranın, ekmeğin ve peynirin yanı sıra özel tatlarla zenginleştirilmiş özel bira çeşitleri de vardı. Firavunlar ve soylular, bu özel biraları içmekteydi.

Mısır piramitlerinin yapımında çalışan işçilerin beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için biranın da içlerinde bulunduğu yiyecek ve içeceklerin verildiği bilinmektedir. İlgili durum biranın yaygınlığı adına önemli bir detaydır.

·         Antik Yunan ve Roma: Tıbbi Kullanım ve Kutlamalar

Yunanlılar ve Romalılar da bira kültürünü benimsemişlerdir. “Kythos” veya “zythos” olarak adlandırılan biralar, suyla seyreltilerek içilirdi. Bira, festivallerde ve kutlamalarda popüler bir içecek olarak bilinirdi ve doktorlar tarafından tıbbi amaçlarla da kullanılmıştır. Hipokrat gibi önemli tıp figürleri, biranın bazı hastalıklara iyi geldiğini dahi iddia etmiştir.

Anti Çağ’da bira ile ilgili genel detaylar bu şekildedir. Ancak biranın ilgili dönemdeki farklı medeniyetlerce de kullanıldığı bilinmektedir.