Refraktometre Nedir? Bira Yapımında Kullanımı

Refraktometre, bir sıvının ışık kırılma endeksini ölçmek için kullanılan bir araçtır. Birçok alanda kullanılan bir alet olmasına karşın, özellikle bira yapımında kullanımı son derece yaygındır. Peki, refraktometre nedir? Bira yapımında nasıl kullanılır?

Refraktometre Nedir?

Refraktometre, ışığın bir maddenin içinden geçerken hızının değişmesine dayalı olarak maddenin kırılma indisini ölçen bir cihazdır. Işığın hızı, bir ortamdan başka bir ortama geçerken değişebilir ve bu değişim maddenin optik özelliklerini ortaya koyar.

Refraktometre, bir maddeye düşen ışığın açısı ve kırılma indisini kullanarak maddenin bileşimini, konsantrasyonunu veya saflığını belirlemek için kullanılır. Özellikle kimya, eczacılık, gıda, içecek ve endüstriyel süreç kontrolü gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Refraktometreler, sıvıların ve bazen katıların optik özelliklerini analiz etmek için kullanılabilir.

Kendi zevkinize uygun birayı evde kendiniz yapmak ister misiniz?

Ege Malt'ın bira kiti çeşitleriyle yepyeni bir hobiye başlamak isteyenlere özel BAŞLANGIÇ SETİ'ni ilk kez alacak ziyaretçilerimize için %10 İNDİRİM!

Kupon Kodu: ILKBIRAM10

Evde kendi biranızı nasıl yapacağınızı öğrenmek için Kılavuz sayfamızı inceleyin.

Refraktometre, bira endüstrisinde yoğun olarak kullanılmasına karşın, evde bira yapımında çok fazla tercih edilmez. Hidrometreye alternatif bir araç olduğundan ve evde bira yapanlar hidrometre kullanımını tercih ettiğinden, böyle bir durum oluşmuştur.

Bu cihazın genel itibariyle iki farklı çeşidi vardır. Bunlar; analog ve dijital cihazlardır. Analog refraktometreler, bir ölçüm skalası ve bir okuma mikroskobuna sahiptir. Ölçüm yapmak için sıvı, bir cam levha üzerine yerleştirilir ve okuma mikroskobu aracılığıyla okunur. Dijital refraktometreler ise okuma işlemi tamamen elektronik olarak yapar.

Refraktometrenin Bira Yapımında Kullanımı

Refraktometre, bira yapımında oldukça kullanışlı bir araçtır. Şerbetin yoğunluğunu ölçmek için kullanılan hidrometre ile karşılaştırıldığında, refraktometre daha hızlı ve daha az miktarda şerbet gerektirir. Ayrıca hidrometreden farklı olarak şerbetin yoğunluğunu ölçmek için sıcaklık düzeltmesi yapmak gerekmez.

Bira yapımında refraktometre, şerbetin yoğunluğunu ölçmek için kullanılır. Şerbet, mayşeleme ve kaynatma gibi aşamalardan geçerken yoğunluğu değişir. Refraktometre, bu değişimi ölçerek, bira yapımının ilerleyişini izlemeye yardımcı olur.

Refraktometre kullanırken dikkate almanız gereken bazı önemli noktalar vardır. İlk olarak, aleti kullanmadan önce, ölçüm yapılan sıvının sıcaklığını göz önünde bulundurmalısınız. Refraktometreler genellikle sıcaklık düzeltmesi yapmaz, bu yüzden ölçümü doğru sonuçlar elde etmek için sıvının sıcaklığına göre ayarlamanız gerekir.

Ayrıca kullanmadan önce cihazın kalibrasyonunun yapılması da gerekir. Cihazı kalibre edebilmek için cihazla birlikte verilen çözeltiyi damlatılır ve kapak kapatılarak çözeltinin yayılması sağlanır. Son olarak cihaz ışığa tutularak verilen tornavida ile sıfıra gelecek şekilde ayarlanır. Kalibrasyon sonrasında cihaz kullanıma hazır olur.

Şerbeti ölçmek için refraktometreyi kullanırken, birkaç damla şerbeti aletin camına damlatın ve gözlük üzerindeki ölçüm skalasını okuyun. Ölçüm sonucu Brix (şeker yoğunluğu) birimi olarak verilir. İlgili ölçüm, mayşenin şeker içeriğini ve dolayısıyla potansiyel alkol seviyesini gösterir.

Refraktometre Ölçümünde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Refraktometre kullanırken daha doğru sonuçlar elde etmek için bazı hususlara dikkat etmek gerekir. Bira kiti kullanılarak yapılan işlemin istenen sonucu vermesi adına bu hususlar çok önemlidir. Dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

Ölçüm yapmadan önce cihazın camını ve prizmasını temizleyin. Kirli bir cam veya prizma ölçüm sonuçlarını etkileyecektir.
Sıvıyı aletin camına damlatırken, kabarcık veya hava boşlukları oluşmasını engelleyin. Bu boşluklar ölçüm sonuçlarını değiştirecek ve doğru sonucu elde etmenizi engelleyecektir.
Ölçüm yapmadan önce sıcaklık düzeltmesini yapın. Genellikle refraktometreler 20 °C sıcaklık için kalibre edilir. Eğer şerbetin sıcaklığı farklı ise ölçüm sonucunu düzeltmek için bir sıcaklık düzeltme formülü kullanmanız gerekir.
Şerbetin içinde bulunan katı maddeler veya gaz kabarcıkları ölçümleri etkileyebilir. Dolayısıyla şerbetin örneğini alırken, homojen bir karışım olduğundan emin olun.

Ege Malt Ürünlerini Keşfedin: